Nieuwsartikel Waterbouwdag 2025.
Het Utrechtse Beatrix Theater was op 9 oktober weer tot de nok gevuld met opdrachtgevers, opdrachtnemers, studenten en andere geïnteresseerden. Onder het thema ‘Op naar een weerbare waterbouw’ werden 650 bezoekers een dag lang meegenomen in de woelige wereld vanuit waterbouwperspectief.
“Welkom op dit ankerpunt van het waterbouwjaar”, zo openden dagvoorzitters Stefan Aarninkhof (TU Delft) en Didi te Gussinklo Ohmann (Van Oord en TU Delft) de Waterbouwdag 2025. “Wat betekent weerbaarheid in onze sector?”, vroegen ze zich hardop af. “En dat onder toenemende druk op onze watersystemen, in tijden van natuurextremen en geopolitieke verschuivingen?”
Veiligheid vanuit een geopolitiek perspectief
“Een berg ellende”, zo noemde Ben Bekkering (Clingendael, Atlantische Commissie en voormalig strateeg bij de Koninklijke Marine) de huidige stand van zaken. “In een wereld vol grote, existentiële, mondiale uitdagingen, waarin alles met alles is verbonden, neemt de ruimte voor mondiale oplossingen af. Water, in verschillende verschijningsvormen, speelt daarin een belangrijke rol. Zowel als aanjager, maar ook als oplossing voor problemen.” Bekkering schetste een veiligheidsdriehoek die wordt verbonden door water: welzijn, welvaart en stabiliteit. Voor de eerste twee punten is altijd genoeg aandacht, voor de derde minder. Verschillende verschijningsvormen van water hebben volgens hem effect op die stabiliteit. Zo kunnen kwetsbare systemen leiden tot ontwrichtende overstromingen en spelen opdrogende grondwaterbassins criminaliteit in de hand. Verdeling van water in de rivieren – waarvan grote groepen mensen afhankelijk zijn – kan als drukmiddel worden ingezet. En dan is er nog de dreiging van onomkeerbare klimaatschade aan de oceaanstromen, die de functie van onze zeeën en oceanen als ‘tweede long’ van de aarde kan aantasten. Hoe we om dienen te gaan met deze ‘berg ellende’? Meer dan ooit – zeker nu grote verschuivingen in de internationale rechtsorde zorgen voor haarscheurtjes in de mondiale gelijkheid – pleit hij voor nieuwe samenwerkingsvormen. Kopgroepen, ook in de waterniche, met meer nadruk op vertrouwen en minder op klant-opdrachtgeverrelaties.
“Een berg ellende”, zo noemde Ben Bekkering (Clingendael, Atlantische Commissie en voormalig strateeg bij de Koninklijke Marine) de huidige stand van zaken. “In een wereld vol grote, existentiële, mondiale uitdagingen, waarin alles met alles is verbonden, neemt de ruimte voor mondiale oplossingen af. Water, in verschillende verschijningsvormen, speelt daarin een belangrijke rol. Zowel als aanjager, maar ook als oplossing voor problemen.” Bekkering schetste een veiligheidsdriehoek die wordt verbonden door water: welzijn, welvaart en stabiliteit. Voor de eerste twee punten is altijd genoeg aandacht, voor de derde minder. Verschillende verschijningsvormen van water hebben volgens hem effect op die stabiliteit. Zo kunnen kwetsbare systemen leiden tot ontwrichtende overstromingen en spelen opdrogende grondwaterbassins criminaliteit in de hand. Verdeling van water in de rivieren – waarvan grote groepen mensen afhankelijk zijn – kan als drukmiddel worden ingezet. En dan is er nog de dreiging van onomkeerbare klimaatschade aan de oceaanstromen, die de functie van onze zeeën en oceanen als ‘tweede long’ van de aarde kan aantasten. Hoe we om dienen te gaan met deze ‘berg ellende’? Meer dan ooit – zeker nu grote verschuivingen in de internationale rechtsorde zorgen voor haarscheurtjes in de mondiale gelijkheid – pleit hij voor nieuwe samenwerkingsvormen. Kopgroepen, ook in de waterniche, met meer nadruk op vertrouwen en minder op klant-opdrachtgeverrelaties.
Rotterdamse haven in een woelige wereld
Vervolgens was het woord aan Bunno Arends, manager engineering bij Port of Rotterdam. De almaar uitbreidende Rotterdamse haven vormt een complex systeem waarin allerlei ketens samenkomen, zo vertelde hij. Denk aan container- en bulktransport, maar ook processen op het gebied van chemie en energie. Deze hub van vitale processen is naast onze zeeën en oceanen ook sterk afhankelijk van de achterland infrastructuur van (water)wegen en pijpleidingen, waarmee een niet te onderschatten deel van Europa van energie, voedsel en medicijnen wordt voorzien. In de onrustige wereld die Ben Bekkering eerder al schetste, kunnen onder meer klimaatproblematiek en geopolitieke spanningen op allerlei manieren impact hebben op wat er in de haven gebeurt. Te veel of te weinig water in de haven of het achterland kunnen een reële dreiging vormen. En dan hebben we het nog niet over drugscriminaliteit, sabotage of activisme. Hoe we ons volgens Arends weerbaar maken in deze woelige tijden? Hij vergelijkt het met een bokswedstrijd. “Wie geslagen wordt, moet eerst overeind blijven staan en daarna terugslaan. Dus zo veel mogelijk anticiperen op risico’s en plannen klaarleggen voor alle mogelijke scenario’s. Dat is het allerbeste wat we nu kunnen doen.”
Vervolgens was het woord aan Bunno Arends, manager engineering bij Port of Rotterdam. De almaar uitbreidende Rotterdamse haven vormt een complex systeem waarin allerlei ketens samenkomen, zo vertelde hij. Denk aan container- en bulktransport, maar ook processen op het gebied van chemie en energie. Deze hub van vitale processen is naast onze zeeën en oceanen ook sterk afhankelijk van de achterland infrastructuur van (water)wegen en pijpleidingen, waarmee een niet te onderschatten deel van Europa van energie, voedsel en medicijnen wordt voorzien. In de onrustige wereld die Ben Bekkering eerder al schetste, kunnen onder meer klimaatproblematiek en geopolitieke spanningen op allerlei manieren impact hebben op wat er in de haven gebeurt. Te veel of te weinig water in de haven of het achterland kunnen een reële dreiging vormen. En dan hebben we het nog niet over drugscriminaliteit, sabotage of activisme. Hoe we ons volgens Arends weerbaar maken in deze woelige tijden? Hij vergelijkt het met een bokswedstrijd. “Wie geslagen wordt, moet eerst overeind blijven staan en daarna terugslaan. Dus zo veel mogelijk anticiperen op risico’s en plannen klaarleggen voor alle mogelijke scenario’s. Dat is het allerbeste wat we nu kunnen doen.”
Weerbaarheid en kwetsbaarheid vanuit de waterschappen
Na een welverdiende koffiepauze nam Jeroen Haan (Dijkgraaf Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en voorzitter van de Unie van Waterschappen) het woord. Hij pakte door op het thema weerbaarheid, maar dan vanuit het perspectief van de waterschappen. De vraag ‘geloof jij in klimaatverandering?’ is volgens hem de irrelevantste van allemaal. Want het is al zichtbaar gaande en gaat sneller dan je denkt. “Door verandering van het fysieke klimaat krijgen we te maken met extremer weer en mogelijk schade.” Net zo dreigend zijn de veranderingen in het maatschappelijk klimaat. “Denk aan de dreigingen op ons watersysteem van digitale aanvallen en sabotage.” Natte voeten zijn in ons ‘grotendeels overstroombare land’ volgens Haan slechts het begin bij zo’n crisis. Denk bij een overstroming bijvoorbeeld aan de daaropvolgende stroomuitval en het wegvallen van essentiële communicatie. Waterschappen zijn bij ruimtelijke keuzes continu bezig de verschillende belangen en korte- en langetermijneffecten af te wegen. “Als je water niet de ruimte geeft, neemt het de ruimte.” Eén ding is volgens Haan zeker: de factor ‘mens’ is een hoge weerbaarheidsfactor. De dreigingen van de toekomst winnen we niet met geautomatiseerde systemen, maar juist met capabele mensen die op de juiste manier ingrijpen en innovatieve oplossingen bedenken.
Na een welverdiende koffiepauze nam Jeroen Haan (Dijkgraaf Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en voorzitter van de Unie van Waterschappen) het woord. Hij pakte door op het thema weerbaarheid, maar dan vanuit het perspectief van de waterschappen. De vraag ‘geloof jij in klimaatverandering?’ is volgens hem de irrelevantste van allemaal. Want het is al zichtbaar gaande en gaat sneller dan je denkt. “Door verandering van het fysieke klimaat krijgen we te maken met extremer weer en mogelijk schade.” Net zo dreigend zijn de veranderingen in het maatschappelijk klimaat. “Denk aan de dreigingen op ons watersysteem van digitale aanvallen en sabotage.” Natte voeten zijn in ons ‘grotendeels overstroombare land’ volgens Haan slechts het begin bij zo’n crisis. Denk bij een overstroming bijvoorbeeld aan de daaropvolgende stroomuitval en het wegvallen van essentiële communicatie. Waterschappen zijn bij ruimtelijke keuzes continu bezig de verschillende belangen en korte- en langetermijneffecten af te wegen. “Als je water niet de ruimte geeft, neemt het de ruimte.” Eén ding is volgens Haan zeker: de factor ‘mens’ is een hoge weerbaarheidsfactor. De dreigingen van de toekomst winnen we niet met geautomatiseerde systemen, maar juist met capabele mensen die op de juiste manier ingrijpen en innovatieve oplossingen bedenken.
Waterbouwprijs 2025: Daan Akerboom, Eline van Looij en Dion Jurriens
Traditiegetrouw werd halverwege de dag de Waterbouwprijs uitgereikt door de Vereniging van Waterbouwers. De vakjury beoordeelde afstudeerprojecten op de mate waarin de jonge waterbouwers met een multidisciplinaire benadering nieuwe elementen toevoegen aan bestaande kennis én de praktische toepasbaarheid van deze nieuwe inzichten. Winnaars WO en HBO waren resp. Daan Akerboom en Eline van Looij. Akerboom brengt het gebruik van natuurlijke geotextielen in de waterbouw een stap verder. Van Looij vergroot de betrouwbaarheid van afvoermetingen bij een stuw, cruciaal voor het beheer van de waterverdeling en de scheepvaart. Dit jaar werd ook een bijzondere prijs uitgereikt aan Dion Jurriens. Jurriens rondde de Associate Degree aan de Dordrecht Academy met succes af, waarbij hij praktijkgericht onderzoek deed naar de werking en inzet van nat en droog materieel. Lees hier het hele persbericht
Traditiegetrouw werd halverwege de dag de Waterbouwprijs uitgereikt door de Vereniging van Waterbouwers. De vakjury beoordeelde afstudeerprojecten op de mate waarin de jonge waterbouwers met een multidisciplinaire benadering nieuwe elementen toevoegen aan bestaande kennis én de praktische toepasbaarheid van deze nieuwe inzichten. Winnaars WO en HBO waren resp. Daan Akerboom en Eline van Looij. Akerboom brengt het gebruik van natuurlijke geotextielen in de waterbouw een stap verder. Van Looij vergroot de betrouwbaarheid van afvoermetingen bij een stuw, cruciaal voor het beheer van de waterverdeling en de scheepvaart. Dit jaar werd ook een bijzondere prijs uitgereikt aan Dion Jurriens. Jurriens rondde de Associate Degree aan de Dordrecht Academy met succes af, waarbij hij praktijkgericht onderzoek deed naar de werking en inzet van nat en droog materieel. Lees hier het hele persbericht
Verruiming van het Julianakanaal
Ook dit jaar was er weer ruimte voor een pakkend praktijkverhaal uit de waterbouw. Robin Koorengevel (Van den Herik Sliedrecht) en Suzanne Maas (Rijkswaterstaat) namen het publiek mee in de verruiming van het Limburgse Julianakanaal. Ze vertelden niet zozeer over de indrukwekkende technische kant – waarbij een flink deel van het kanaal na een calamiteit volledig werd drooggelegd en met 180 machines en 200 mensen in krap acht maandag volledig is gerenoveerd – maar over de weg ernaartoe. Zelden werd ergens zo snel gepland en uitgevoerd als op dit project. Volgens Koorengevel droegen meerdere factoren bij aan het succes. Allereerst is er gebruik gemaakt van de crisis- en herstelwet om de voorbereiding sneller te kunnen doorlopen. “Daarnaast wat het volledige team van opdrachtgever en opdrachtnemer in staat snel door te pakken, dagelijks schakelen, korte lijnen en werd er vooral gewerkt op basis van heel veel onderling vertrouwen. Het hielp ook zeker dat mensen met vakkennis snel mochten beslissen, zonder lange processen.” Net zo belangrijk was de omgang met de omgeving. Maas legde uit wat het project zo aaibaar maakte. “We hebben echt geïnvesteerd in de mensen. Niet in massacommunicatie met ‘stakeholders’ en ‘burgers’, maar gesprekken met ‘mensen’. We zetten dagelijks de poorten open voor media, studenten en omwonenden. Er was zelfs een open dag met 3000 bezoekers. Het kanaal is van iedereen en iedereen – zo bleek – had er wel een verhaal over te vertellen.” Door op deze manier in de omgeving te investeren en transparant te zijn over het project, ook bij uitdagingen en dillema’s, wisten ze al vóór de berichten in de krant wat er gaande was en maakte wantrouwen plaats voor begrip.
Ook dit jaar was er weer ruimte voor een pakkend praktijkverhaal uit de waterbouw. Robin Koorengevel (Van den Herik Sliedrecht) en Suzanne Maas (Rijkswaterstaat) namen het publiek mee in de verruiming van het Limburgse Julianakanaal. Ze vertelden niet zozeer over de indrukwekkende technische kant – waarbij een flink deel van het kanaal na een calamiteit volledig werd drooggelegd en met 180 machines en 200 mensen in krap acht maandag volledig is gerenoveerd – maar over de weg ernaartoe. Zelden werd ergens zo snel gepland en uitgevoerd als op dit project. Volgens Koorengevel droegen meerdere factoren bij aan het succes. Allereerst is er gebruik gemaakt van de crisis- en herstelwet om de voorbereiding sneller te kunnen doorlopen. “Daarnaast wat het volledige team van opdrachtgever en opdrachtnemer in staat snel door te pakken, dagelijks schakelen, korte lijnen en werd er vooral gewerkt op basis van heel veel onderling vertrouwen. Het hielp ook zeker dat mensen met vakkennis snel mochten beslissen, zonder lange processen.” Net zo belangrijk was de omgang met de omgeving. Maas legde uit wat het project zo aaibaar maakte. “We hebben echt geïnvesteerd in de mensen. Niet in massacommunicatie met ‘stakeholders’ en ‘burgers’, maar gesprekken met ‘mensen’. We zetten dagelijks de poorten open voor media, studenten en omwonenden. Er was zelfs een open dag met 3000 bezoekers. Het kanaal is van iedereen en iedereen – zo bleek – had er wel een verhaal over te vertellen.” Door op deze manier in de omgeving te investeren en transparant te zijn over het project, ook bij uitdagingen en dillema’s, wisten ze al vóór de berichten in de krant wat er gaande was en maakte wantrouwen plaats voor begrip.
Jan Agema-prijs 2025: Windenergiegebied Borssele III, IV & V
Niet één maar twee prijsuitreikingen, vonden deze Waterbouwdag plaats. Deze ronde waren Bas Jonkman (TU Delft) en Wilma Klaren-Agema (RM Bureau Buhrs en dochter van Jan Agema) aan zet. Om de bijdrage van wijlen ingenieur Jan Agema aan de Waterbouwkunde te eren en als stimulans voor innovatie in de waterbouw, wordt elke vijf jaar de Jan Agema-prijs uitgereikt voor het beste en meest innovatieve waterbouwkundige project dat de afgelopen jaren is gerealiseerd. Dertien inzendingen – waaronder de Afsluitdijk en het Julianakanaal – werden beoordeeld op innovatie, integraal ontwerp, positieve impact en realisatie. Het project Winderenergiegebied Borssele III, IV & V van Van Oord kwam als beste uit de bus. Het projectteam ontving de felbegeerde gepersonaliseerde Jan-Agema-prijs: een 3D-gescande buste met als voet een Slip Joint, een karakteristiek onderdeel van de innovatieve windturbines op het project.
Niet één maar twee prijsuitreikingen, vonden deze Waterbouwdag plaats. Deze ronde waren Bas Jonkman (TU Delft) en Wilma Klaren-Agema (RM Bureau Buhrs en dochter van Jan Agema) aan zet. Om de bijdrage van wijlen ingenieur Jan Agema aan de Waterbouwkunde te eren en als stimulans voor innovatie in de waterbouw, wordt elke vijf jaar de Jan Agema-prijs uitgereikt voor het beste en meest innovatieve waterbouwkundige project dat de afgelopen jaren is gerealiseerd. Dertien inzendingen – waaronder de Afsluitdijk en het Julianakanaal – werden beoordeeld op innovatie, integraal ontwerp, positieve impact en realisatie. Het project Winderenergiegebied Borssele III, IV & V van Van Oord kwam als beste uit de bus. Het projectteam ontving de felbegeerde gepersonaliseerde Jan-Agema-prijs: een 3D-gescande buste met als voet een Slip Joint, een karakteristiek onderdeel van de innovatieve windturbines op het project.
Parallelsessies en podcasts
Tussen de plenaire dagdelen door, kregen bezoekers de mogelijkheid om vijf parallelsessies naar keuze te bezoeken onder de thema’s: young professionals, constructieve waterbouw, renewable energy, hoogwaterbescherming en weerbare waterbouw. Verder draaide het ook deze Waterbouwdag om bijpraten, netwerken en kennis uitwisselen tijdens een ‘walking lunch’, gezellige borrel en tussen de sessies door. Daarbovenop waren waterbouwers en aanverwante organisaties ruim vertegenwoordigd met interessante stands op de beursvloer, waar de in grote getale aanwezige studenten kennis konden maken met de diverse bedrijven die de waterbouwsector rijk is.
Tussen de plenaire dagdelen door, kregen bezoekers de mogelijkheid om vijf parallelsessies naar keuze te bezoeken onder de thema’s: young professionals, constructieve waterbouw, renewable energy, hoogwaterbescherming en weerbare waterbouw. Verder draaide het ook deze Waterbouwdag om bijpraten, netwerken en kennis uitwisselen tijdens een ‘walking lunch’, gezellige borrel en tussen de sessies door. Daarbovenop waren waterbouwers en aanverwante organisaties ruim vertegenwoordigd met interessante stands op de beursvloer, waar de in grote getale aanwezige studenten kennis konden maken met de diverse bedrijven die de waterbouwsector rijk is.
Net als de afgelopen twee edities, is tijdens deze Waterbouwdag een nieuwe reeks podcasts opgenomen. Experts, onderzoekers en mensen uit de praktijk praten je bij over de nieuwste ontwikkelingen, innovaties en uitdagingen op het gebied van waterbouw. Ook werd er weer een Waterbouwspecial van Civiele Techniek uitgereikt met artikelen van een deel van de sprekers.
Wil je volgend jaar (weer) deelnemen aan de Waterbouwdag?
Reserveer 29 oktober 2026 alvast in jouw agenda en volg de Waterbouwdag op LinkedIN!
Reserveer 29 oktober 2026 alvast in jouw agenda en volg de Waterbouwdag op LinkedIN!
Tekst: Tom van Velzen, hoofdredacteur De Waterbouwer
Foto's: Sabine Bison, Bisonder Producties
Foto's: Sabine Bison, Bisonder Producties